Τελευταία έχω παραμελήσει το μπλογκ και έχω πέσει με τα μούτρα σε μεγαλεπήβολες ιδεολογικές συζητήσεις εντός και εκτός διαδικτύου. Κανένα ζήτημα δεν είναι πολύ μεγάλο ή πολύ μικρό για το πληκτρολόγιο μου. Άλλοτε προσπαθώ να αντικρούσω τις αγκυλώσεις της “παραδοσιακής” αριστεράς, άλλοτε να καταρρίψω τις ατομιστικές αυταπάτες του (νεο)φιλελεύθερου καπιταλισμού, κι άλλοτε να αποδείξω ότι το σύνθημα “βία στη βία της εξουσίας” δεν μπορεί να είναι τίποτα άλλο πέρα από σύνθημα. Όπως ήταν αναμενόμενο, δεν έχω καταφέρει να πείσω και πολύ κόσμο…
Παίρνοντας σαν βασικό δεδομένο το γεγονός ότι ζούμε σε μία εποχή όπου οι κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις είναι ραγδαίες κι αντιλαμβανόμενος ότι τόσο η περιβαλλοντική όσο και η οικονομική καταστροφή είναι προ των πυλών, προσπαθώ να αποσαφηνίσω ένα ιδεολογικό πλαίσιο που κανένα θεωρητικό εργαλείο μέχρι τώρα δεν έχει καταφέρει να διατυπώσει σε ικανοποιητικό βαθμό. Απ’ όσο γνωρίζω τουλάχιστον.
Έχω πλήρη επίγνωση ότι δεν είμαι ο πλέον κατάλληλος για μια τέτοια δουλειά, αφού δεν έχω σπουδάσει πολιτικές επιστήμες, ούτε έχω να επιδείξω μακροχρόνια πείρα σε κινηματικές διαδικασίες και κομματικά πόστα. Είμαι απλά ένας μπλόγκερ που γράφει με ένα σαχλό ψευδώνυμο και τίποτα παραπάνω. Περισσότερο λειτουργώ ενστικτωδώς λοιπόν, με κίνδυνο να θεωρηθώ άλλος ένας γραφικός που νομίζει ότι θα σώσει έναν κόσμο που δεν δείχνει καμία διάθεση για να σωθεί. Πιθανότατα ξοδεύω τον χρόνο μου τζάμπα. Ωστόσο, εξακολουθεί να με νοιάζει και βαθιά μέσα στον φαινομενικό μηδενισμό μου παραμένω αισιόδοξος ότι δεν υπάρχουν πραγματικά αδιέξοδα. Ούτε στη δημοκρατία, ούτε πουθενά αλλού. Και φυσικά, δεν περιμένω ότι εγώ θα είμαι αυτός που θα βρει τις απαντήσεις στα ερωτήματα που τόσοι και τόσοι άλλοι δεν κατάφεραν καν να αποκρυσταλλώσουν. Είπαμε, είμαι ψώνιο αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό.
Εννοείται ότι απορρίπτω χωρίς δεύτερη σκέψη οποιαδήποτε θεωρία αποσκοπεί στην ευκαιριακή ευημερία κάποιας μειοψηφίας σε βάρος του κοινωνικού συνόλου. Επίσης, αρνούμαι να πέσω στην παγίδα του ολοκληρωτισμού, του εθνικισμού ή του θρησκευτικού φονταμενταλισμού, που αποτελούσαν πάντα σίγουρο διαβατήριο για επιστροφή στο μεσαίωνα. Κι έτσι, σχεδόν αναπόφευκτα θεωρούμαι “αριστερός” ή ακόμα και “αναρχικός”, καθώς ουδέποτε συμπάθησα την εξουσία – από όπου κι αν προέρχεται. Ίσως γιατί πιστεύω ότι η εξουσία διαφθείρει και καταπιέζει τους ανθρώπους, που κατά βάθος παραμένουν πίθηκοι με σοβαρές ψυχικές διαταραχές εξαιτίας της αδυναμίας τους να προσαρμοστούν στα ήθη και τις ανάγκες των συνθηκών που οι ίδιοι διαμορφώνουν.
Προσωπικά δεν συμφωνώ ότι το δίλημμα της εποχής μας είναι «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα». Ούτε πιστεύω στη «δικτατορία του προλεταριάτου», ούτε μπορώ να επικοινωνήσω με παρωχημένα κλισέ περί εργατικής και αστικής τάξης, κομμουνισμού, τροτσκισμού, ρεφορμισμού και λοιπών ιστορικών απολιθωμάτων. Αντιλαμβάνομαι την χρηστική αξία που είχαν κάποτε τέτοιοι όροι και σέβομαι απόλυτα τον σημαντικό ρόλο που έπαιξαν για να φτάσουμε μέχρι εδώ. Νιώθω ωστόσο ότι είναι καιρός να εγκαταλείψουμε αυτή την πορεία και να αναζητήσουμε καινούργιους δρόμους που θα μας οδηγήσουν σε έναν πιο δίκαιο κόσμο. Χωρίς θέσφατα και αγκυλώσεις του παρελθόντος, χωρίς αποκλειστικότητες στο επαναστατικό φρόνημα και χωρίς καπελωμένες κινηματικές διαδικασίες.
Μπορεί να κάνω λάθος να ονειρεύομαι μία άλλη πολιτική προσέγγιση που θα δώσει λύσεις για έναν άλλο κόσμο από αυτόν που ξέραμε, μπορεί όντως η μόνη διέξοδος να είναι άλλη μία αναπροσαρμογή του παλιού καλού μαρξισμού σε παραπλήσια με τα ήδη υπάρχοντα καλούπια. Εκφράζω μόνο τον εαυτό μου και κανέναν άλλον, οπότε μην σπεύσετε να επιτεθείτε σε κάποιον πολιτικό χώρο για την ιεροσυλία που διαπράττω. Κι ας είναι λίγο-πολύ γνωστές σε όλους οι προτιμήσεις μου. Ψηφίζω ένα συγκεκριμένο κόμμα γιατί ξέρω πολύ καλά ποιος ωφελείται έτσι και δεν το κάνω, ενώ παράλληλα τρέφω ελπίδες ότι μόνο σε ένα πλαίσιο ριζοσπαστικού διαλόγου που θυμίζει ανοιχτό λογισμικό μπορούν να προκύψουν ευεργετικές για τον τόπο ζυμώσεις. Μέχρι εκεί όμως. Δεν είμαι οπαδός κανενός και ούτε σκοπεύω να γίνω.
Ταυτόχρονα, διαισθάνομαι ότι η ουτοπία της αναρχίας μπορεί να είναι ο υπέρτατος προορισμός αλλά απέχει πάρα πολύ από το να γίνει εφικτή πολιτική πρόταση στο άμεσο μέλλον. Σε μικρή κλίμακα και για σύντομο χρονικό διάστημα, μπορεί να λειτουργήσει μία αυτο-οργανωμένη κοινότητα όπου δεν υπάρχουν αρχηγοί και όλοι συναποφασίζουν για να βρεθεί η βέλτιστη δυνατή λύση. Από τη στιγμή που δε μιλάμε για ένα κοινόβιο μερικών δεκάδων ανθρώπων όμως και μιλάμε για εκατομμύρια, ένα τέτοιο μοντέλο είναι καταδικασμένο σε αποτυχία. Πρέπει να αλλάξουν πάρα πολλά στη νοοτροπία μας και τον πολιτισμό μας για να έρθει η ώρα της ουσιαστικής αμεσοδημοκρατίας. Και προφανώς δεν θεωρώ καν κοινωνία τον εκφυλισμό της αναρχικής ιδεολογίας σε φλεγόμενους κάδους και αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα, αφού ακόμα κι αν δεχτούμε ότι θα μπορούσε ποτέ να ανατραπεί το κατεστημένο με μία μαζική και βίαιη εξέγερση, κάποια στιγμή θα τεθεί αναπόφευκτα η ανάγκη για οργανωτικές δομές που θα επιτρέψουν μία εποικοδομητική συνέχεια.
Δεν με ενδιαφέρει η καθαρολογία και η ευλαβική προσήλωση σε οποιοδήποτε θεωρητικό μοντέλο, ούτε πιστεύω ότι ένας μόνο άνθρωπος ή ένα μόνο κόμμα μπορεί να κάνει τη διαφορά που θα μας ξεκολλήσει από αυτό το τέλμα που καθημερινά βιώνουμε. Με ενδιαφέρει όμως η δυνατότητα μαζικής και αμφίδρομης επικοινωνίας που μας παρέχουν τα νέα μέσα, με συναρπάζει η πρόκληση να ανακαλυφθούν μέσα από συλλογικότητες καινούργια εργαλεία για να αντιμετωπίσουμε πρωτόγνωρα προβλήματα, με συγκλονίζει η προοπτική να συνειδητοποιήσουμε επιτέλους τα προτερήματα και τα ελαττώματα της ανθρώπινης φύσης και να προσπαθήσουμε να τα επαναπροσδιορίσουμε έτσι όπως κανένα μεταφυσικό δόγμα δεν θέλησε ποτέ να κάνει. Μέχρι πρόσφατα, τέτοιες σκέψεις ήταν απλά εκτός πραγματικότητας, καθώς δεν υπήρχαν τα δεδομένα για να μπορέσουν να διατυπωθούν – πόσο μάλλον να εφαρμοστούν. Όχι πια όμως.
Αυτό που πιστεύω λοιπόν είναι ότι όλοι μαζί μπορούμε να κάνουμε ουσιαστικό διάλογο και να σχεδιάσουμε λύσεις, εκμεταλλευόμενοι τις ειδικές και γενικές γνώσεις μας, προσαρμόζοντας τα θετικά στοιχεία από παλιές και νέες θεωρίες και τολμώντας να εφαρμόσουμε πραγματικά ριζοσπαστικές πρακτικές. Προς όφελος όχι κάποιας τάξης, συντεχνίας, κόμματος ή κλίκας, αλλά προς όφελος ΟΛΩΝ. Το πώς θα ονομαστεί αυτό το μοντέλο που θα αποπειραθούμε να συνθέσουμε από τους ιστορικούς του μέλλοντος μου είναι αδιάφορο. Ελπίζω μόνο να μην πρόκειται για άλλον έναν βαρετό και ξύλινο -ισμό που θα ξεπεραστεί πριν καλά-καλά του δοθεί η ευκαιρία να αναπτύξει τις δυνατότητες του.
Μπορεί βέβαια απλά να είμαι αθεράπευτα ρομαντικός και να λέω ανοησίες…
ελεύθερος δικτυογράφος 
Μια χαρά είσαι, καθόλου ρομαντικός, μάλλον ρεαλιστής και αυτό το προς οφελος ΟΛΩΝ με εκπροσωπεί…
Καλημέρα, φίλτατε Έλικα.
Το κείμενό σου συμπυκνώνει και τις δικές μου και, πιστεύω, πολλών άλλων από τα παιδιά που γνώρισα από τον Δεκέμβρη και ύστερα.
Δεν είναι ρομαντισμός όλα αυτά. Προσωπική μου γνώμη είναι ότι τώρα ξεκινούν να δημιουργούνται μικρές δίνες στο άχρι τούδε ακίνητο νεφέλωμα της κοινωνίας, οι οποίες μπορούν να εξελιχθούν σε ένα νέο, πραγματικά πρωτοποριακό κοινωνικοπολιτικό σύστημα.
Ωραιοτατο..Μοιαζει σαν μανιφεστο πολλών απο μας που εχουμε τα ιδια πανω κατω »φρονηματα » και επιλογές ..Μπορώ να το συνδεσω με την σπηλια μου φαναταζομαι ..
Δεν είσαι ρομαντικός (τουλάχιστον με την αρνητική έννοια του όρου), δεν λες ανοησίες και δεν έχεις ένα σαχλό ψευδώνυμο!
Κι έχεις τόσο δίκιο όταν λες : «Δεν με ενδιαφέρει η καθαρολογία και η ευλαβική προσήλωση σε οποιοδήποτε θεωρητικό μοντέλο…»
Αυτή η απόλυτη αλήθεια και η μη παρέκκλιηση από αυτήν είναι που φταίει για πολλά…
Πολλοί νομίζουμε ότι μόνο εμείς τα σκεφτόμαστε.
Ομέρ
Συγχαρητήρια και από εμένα, έναν ακόμα ρομαντικό με σαχλό ψευδώνυμο, που όμως δεν εχει την δυνατότητα να γράψει τόσο όμορφα τις σκέψεις που μόλις διάβασα και με βρήκαν απόλυτα σύμφωνο.
Το έχω γυρίσει και εγώ το θέμα αρκετά μες στο μυαλό μου και κάθε φορά «ζαλίζομαι» από το μέγεθος του. Όπως όταν σκεφτόμαστε το «μέγεθος» μας σαν άνθρωποι συγκρίνοντας το με το άπειρο του σύμπαντος.
Γι’ αυτό έχω καταλήξει ότι η μόνη λύση ίσως είναι η παιδεία, όχι όπως μας προσφέρεται από το κράτος αλλά σαν προσωπική καταρχήν μελέτη και στη συνέχεια σαν διάλογος με ανθρώπους που ποθούν στον ίδιο βαθμό να «μάθουν». Βλέπω όμως δυστυχώς ότι η κατανόηση σταματά πολύ εύκολα όταν βρίσκει τοίχους με βαρύγδουπα ονόματα που τελιώνουν σε -ισμό. Γι’αυτό θα πρέπει να αποφευχτεί ένας ακόμα καινούργιος -ισμός, όπως πολύ εύστοχα παρατηρείς.
Όμως υπάρχει ακόμα ένα πρόβλημα, σοβαρότερο, κατά την ταπεινή μου άποψη: Είναι ποτέ δυνατόν να γίνει διάλογος μέσω σχολίων στο διαδύκτιο; Μπορείς ποτέ να συζητήσεις μέσω τηλεφώνου όπως θα συζητούσες με κάποιον πρόσωπο με πρόσωπο; Δυστυχώς παρά τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η «νέα» τεχνολογία έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα. Με το ένα χέρι προσφέρει επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων που τους χωρίζουν χιλιάδες χιλιόμετρα αλλά με το άλλο χέρι της στερεί την αμεσότητα της προσωπικής επαφής.
»Είναι ποτέ δυνατόν να γίνει διάλογος μέσω σχολίων στο διαδύκτιο; Μπορείς ποτέ να συζητήσεις μέσω τηλεφώνου όπως θα συζητούσες με κάποιον πρόσωπο με πρόσωπο; Δυστυχώς παρά τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η “νέα” τεχνολογία έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα. Με το ένα χέρι προσφέρει επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων που τους χωρίζουν χιλιάδες χιλιόμετρα αλλά με το άλλο χέρι της στερεί την αμεσότητα της προσωπικής επαφής»
Αγαπητε εχεις δικιο ..
αλλα κι αποτην αλλη : Ας δουμε το διαδικτυο σαν Μονο την αρχή της επικοινωνιας και οχι την επικοινωνια ..
εξαλλου ουτε και στην εποχή του βιβλιου -της τυπογραφιας κλπ ηταν δυνατή η »αμεσότητα της προσωπικής επαφής»…
Ας το δουμε σαν αφετηρια ..οπως εδώ π.χ . βλεποντας τις σκεψεις του δικτυογραφου ανα-γνωριζουμε και τις δικές μας ..
εξάλλου
ποσες φορες σε πολιτικους και μή χωρους οπου βρισκομαστε »προσωπο με προσωπο» με πολλους δεν αποφευγουμε να εκφρασουμε και πάλι τις προσωπικές μας σκεψεις; (για πολλους και διαφορους λόγους)
Θελω να πώ ..Ναι το διαδικτυο εχει πολλους περιορισμους ..Αλλά και κανενα περιοριορισμό να μην ειχε παλι θα σκονταφταμε σε εγγενεις δυσκολιες .. Αλλά αυτό ειναι και ο πλουτος της επικοινωνιας . Οι Δυσκολίες ..
Οσο για οσα λές για την Παιδεια» όχι όπως μας προσφέρεται από το κράτος αλλά σαν προσωπική καταρχήν μελέτη και στη συνέχεια σαν διάλογος με ανθρώπους που ποθούν στον ίδιο βαθμό να “μάθουν”.» συμφωνώ ΑΠΟΛΥΤΩΣ.
Φίλε Νοσφεράτε,
Αυτό που λες δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνάμε: «Ας το δούμε σαν αρχή επικοινωνίας και όχι σαν επικοινωνία»
Και η ανάπτυξη «σχέσεων» είναι η δυσκολία της επικοινωνίας, οι οποίες όμως αν αναπτυχθούν σε ικανοποιητικό βαθμό μας προσφέρουν αμέτρητο «πλούτο» όπως βαθυστόχαστα παρατηρείς.
Αυτό είναι και ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της κοινωνίας μας σήμερα, έχει χαθεί η επαφή και η επικοινωνία, και αυτό οδηγεί στη μοναξιά του ατομικισμού. Ίίσως λόγω του γεγονότος ότι έχουμε συνηθίσει να τα περιμένουμε όλα έτοιμα, έχουμε συνηθίσει να μην προσπαθούμε πιά…
Χαίρομαι που συμφωνούμε γιατί αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κατανόηση.
Η ανταπόκριση σας στα σχόλια αποτελεί ευχάριστη έκπληξη. Τελικά, φαίνεται πως δεν είμαι ο μόνος τρελός σ’ αυτό το χωριό…
@ritsmas
Το όφελος ΟΛΩΝ είναι όντως θεμελιώδες. Ιδίως όταν η κοινωνική διαστρωμάτωση μεταλλάσσεται καθημερινά και τα στεγανά μεταξύ προλεταριάτου, πλουτοκρατίας, κλπ, παύουν να ισχύουν όπως τα ξέραμε. Ο σκοπός δεν είναι λοιπόν να προκύψει ένα σύστημα που ευνοεί κάποιους και διχάζει τους υπόλοιπους, αλλά κάτι που θα επιτρέπει μία ουσιαστική και αταξική ανάπτυξη στο σύνολο της κοινωνίας. Ακούγεται καλό, αλλά ανάθεμα κι αν ξέρω πώς ακριβώς μπορεί να επιτευχθεί.
@Πότμος
Ιδού η Ρόδος… Είναι σημαντικό πάντως το γεγονός ότι ο διάλογος αρχίζει και διεξάγεται σε άλλη γλώσσα από αυτή που είχαμε συνηθίσει. Τέρμα πια οι βαρύγδουπες εκφράσεις που δεν λένε απολύτως τίποτα, τέρμα τα εύκολα συνθήματα που απλά κρύβουν κάτω από το χαλί του ταξικού μίσους τα πραγματικά αίτια για το χάος όπου έχουμε οδηγηθεί.
@Νοσφεράτος
Φυσικά και μπορείς να το συνδέσεις με τη σπηλιά σου, αν και σκόπιμα δεν ονόμασα αυτό το κείμενο «μανιφέστο». Για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν είναι. Περισσότερο μία έκθεση προθέσεων και προβληματισμού αποτελεί, μια βάση από όπου μπορούμε να συνεχίσουμε τον διάλογο χωρίς φόβο και πάθος. Παρά το μέγεθος του, είναι ένα συμπυκνωμένο σε βαθμό απλοϊκότητας κείμενο, αφού η ανάγκη διατύπωσης μίας επί παντός επιστητού ιδεολογίας συνεπάγεται αχανείς εκτάσεις και γερό θεωρητικό υπόβαθρο. Και προφανώς δεν μπορεί να καλυφθεί από τις εμμονές ενός και μοναδικού ανθρώπου.
@thalassastovouno
Όπως έχω γράψει και αλλού, για όποιον αναζητάει θέσφατα υπάρχει η θρησκεία. Στην πολιτική (με την ευρύτερη έννοια) δεν χωράνε «ελέω Θεού» και «πίστευε και μη ερεύνα». Εκτός κι αν κάποιος σκοπεύει να μανιπουλάρει τις μάζες για να τους επιβάλλει ένα σύστημα κομμένο και ραμμένο για να βγει κερδισμένος μόνο ο ίδιος. Ή αυτοί που υποτίθεται ότι αντιμάχεται…
@Πόντος και Αριστερά
Ο καθένας μας τα σκέφτεται με δικούς του όρους, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο και ψυχοφθόρο γιατί ακόμα ψαχνόμαστε να βρούμε τα εργαλεία που θα μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε ένα τερατώδες σε μέγεθος αλλά πέρα για πέρα επείγον και υπαρκτό πρόβλημα.
@Ιπτάμενος Ολλανδός
Η παιδεία είναι αλληλένδετη με ένα σωρό πράγματα, πρώτο και καλύτερο το πολιτισμικό πλαίσιο. Όσο παραμένουμε προσκολλημένοι σε παρωχημένα θρησκευτικά σχήματα, εθνικιστικά ιδεώδη και λατρευτική αντιμετώπιση του χρήματος, είμαστε καταδικασμένοι να κάνουμε κύκλους και να προσαρμόζουμε την παιδεία στην εξουσία αντί το αντίθετο.
Όσο για το διαδίκτυο, έχει και τα προτερήματα του σε σχέση με τον διάλογο πρόσωπο με πρόσωπο. Επειδή τα γραπτά μένουν, η μαζική αλληλεπίδραση είναι μεγαλύτερη και η ψυχραιμία λίγο πιο εφικτή. Εννοείται όμως πως δεν αρκεί κάτι τέτοιο. Κατά τ’ άλλα, νομίζω ότι το δεύτερο σχόλιο του Νοσφεράτου με καλύπτει πλήρως.
Μην ξεχνάμε πάντως ότι το σύνολο αποτελείται από άτομα, με διαφορετικές ανάγκες, σκέψεις και πεποιθήσεις. Το γεγονός ότι μπορεί να γίνει πολιτικός διάλογος και όχι μονόλογος με μπαλκόνια και πλήθη χειροκροτητών είναι ένα σημαντικότατο βήμα.
Φίλε Έλικα,
επειδή η τρέλα δεν πάει μόνο στα βουνά, (ενίοτε πάει και στην Ολλανδία) μήπως είναι καιρός να σκεφτούμε σοβαρά ότι πηγή ίσως όλων των κακών είναι η ιδιοκτησία;
Μήπως αυτός είναι ο τρόπος για «κάτι που θα επιτρέπει μία ουσιαστική και αταξική ανάπτυξη στο σύνολο της κοινωνίας»;
Μήπως αν σταματήσουμε να τρέχουμε πίσω από υλικές επιδιώξεις βρούμε κάτι ουσιαστικότερο για να τρέχουμε από πίσω του; Για παράδειγμα: Δικαιοσύνη, Δύναμη, Αξιοπρέπεια, Φιλότιμο, Ελευθερία;
Και μην με παρεξηγήσεις (όπως εξάλλου και εσύ ζητάς στο κείμενο σου) και πεις ότι είμαι κουμουνιστής ή αναρχικός επειδή νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει κράτος δικαίου με την συμμετοχή όλων των πολιτών αν αυτοί δεν τρέχουν πίσω από το καρότο του πλούτου.
Όσο για τα προτερήματα της μαζικής αλληλεπίδρασης και της ψυχραιμίας που αναφέρεις για το άλλο μου σχόλιο θα συμφωνήσω. Βέβαια η ψυχραιμία νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει και στον προσωπικό διάλογο αν την εξασκήσεις μεθοδικά.
Και ναι έχω εκπλαγεί και εγώ με την παρουσία τόσων τρελών. Συνήθως το κάθε χωριό έχει τον τρελό του αλλά βλέπεις άλλο ένα πλεονέκτημα του διαδυκτίου είναι ότι ενώνει πολλά χωριά μαζί…
Στις μερες μας τέτοια κείμενα με μανιφέστο μοιάζουν…
@Ιπτάμενος Ολλανδός
Πηγή όλων των κακών είναι η νοοτροπία που οδήγησε στην έννοια της ιδιοκτησίας, η ίδια νοοτροπία που θέλει τη δύναμη των όπλων να εξασφαλίζει πλούτο στην εκάστοτε ολιγαρχία σε βάρος όχι μόνο της λαϊκής βάσης (ή όπως αλλιώς θέλετε πείτε την), αλλά και του περιβάλλοντος που μας συντηρεί.
Ωστόσο, τόσο βαθιά ριζωμένες νοοτροπίες δεν αλλάζουν εύκολα. Είναι αφελές π.χ. να αντιτάξουμε στην παρούσα οικονομική κρίση το μοντέλο zeitgeist που μιλάει για εξάλειψη του χρήματος. Για να επιτευχθεί κάποτε μία κοινωνία που δεν έχει ανάγκη το χρήμα, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουν προηγηθεί βήματα που θα οδηγήσουν σταδιακά σ’ αυτή την κατεύθυνση. Και σ’ αυτό το σημείο ακριβώς βρισκόμαστε τώρα. Από τη μία θέλουμε να περιορίσουμε τη συσσώρευση πλούτου, από την άλλη δεν έχει νόημα να κεφαλαιοποιήσουμε τα πάντα σε έναν δυσκίνητο κρατικό μηχανισμό, και ταυτόχρονα δεν μπορούμε να μιλάμε για το τέλος της ιδιοκτησίας χωρίς να έχουμε προβλέψει ένα μοντέλο που θα κάνει κάτι τέτοιο εφικτό και βιώσιμο. Η ανάπτυξη χρειάζεται, μόνο που ανάπτυξη δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην τσιμεντοποίηση προς όφελος των εργολάβων.
@Καναλιώτης
Τώρα αυτό είναι καλό ή κακό;
Προσωπικά κρίνω ότι ειδικά στις μέρες μας υπάρχει μεγάλη ανάγκη επανακαθορισμού όλων όσων συγκροτούν αυτό που ονομάζουμε «πολιτική πρόταση». Σαφώς και κάποια στιγμή τα πράγματα εξειδικεύονται, αλλά χωρίς ένα στιβαρό ιδεολογικό υπόβαθρο καταλήγουμε να μπαλώνουμε το διάτρητο σύστημα με ημίμετρα και ψευτομεταρρυθμίσεις. Προς τα αριστερά ή προς τα δεξιά, μικρή σημασία έχει…
Οι γενικολογίες
Ο κορεσμός των υπαρχουσών πολιτικών ιδεολογιών είναι εμφανής. Είναι κάτι που το βιώνουμε εδώ και κάποια χρόνια και δεν ξέρω για πόσο ακόμα..
Η ιστορία μας έχει διδάξει πως λαϊκά, πολιτικά, ανθρωπιστικά, πολιτιστικά κινήματα εκδηλώνονται όταν η υφιστάμενη κατάσταση αδυνατεί να προσφέρει στις ανάγκες του σύγχρονου κόσμου. Κάθε τέτοιου είδους «κίνημα» εκφράζεται συνήθως στο πρόσωπο κάποιου ηγέτη, που ανεξαρτήτως των προθέσεών του (για αυτές θα μιλήσει μετέπειτα η ιστορία ίσως) κερδίζει την εμπιστοσύνη του κοινωνικού συνόλου απαντώντας στα σύγχρονα αιτήματά του.
Σήμερα, φαντάζει αδύνατο να ξεπηδήσει από τα σπλάχνα της κοινωνίας ένας τέτοιος χαρισματικός ηγέτης. Μπορεί ο ρόλος ενός τέτοιου να ήταν απαραίτητος παλιότερα, όμως αναρωτιέμαι αν στο σημερινό αδιέξοδο μπορεί ένας τέτοιος «μαέστρος» να διευθύνει τα πλήθη.. Δεν ξέρω.. Λείπει αυτός, στερούνται ικανοτήτων ή διάθεσης για συνεργασία οι «οργανοπαίχτες», είναι λάθος οι παρτιτούρες ή (το πιθανότερο) όλα αυτά μαζί και αλληλεπιδρούμενα δεν επιτρέπουν να δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα επιφέρουν το ζητούμενο «καινούριο».. Διανύοντας, ή καλύτερα μπαίνοντας σε μια μεταβατική περίοδο και χωρίς να γνωρίζουμε τις ιστορικές συγκυρίες που θα επακολουθήσουν, μπορούμε ίσως να προβλέψουμε πως μία από τις πιο δύσκολες γέννες της σύγχρονης ιστορίας θα λάβει χώρα και με δεδομένη την ιλιγγιώδη ταχύτητα των εξελίξεων σε σχέση με παλιότερα πως οι μικρότεροι από εμάς παίξουν το ρόλο του «μαιευτήρα»…
Όπως και να ‘χει η προπαρασκευή των εξελίξεων αυτών είμαστε εμείς. Οι ανάγκες της εποχής μας συνθέτοντας ένα παζλ, θα συλλάβουν την νέα κατάσταση και είτε με τη βοήθεια του «ηγέτη», είτε όχι (ποιος ξέρει;) θα πάρουν χαρακτήρα οικουμενικό…
Φίλε Έλικα,
φυσικά και κατανοώ τον προβληματισμό σου σχετικά με το ανέφικτο του τέλους της ιδιοκτησίας. Αλλά όχι τόσο γιατί δεν υπάρχει ένα μοντέλο, ή γιατί δεν μπορεί να γίνει η ιδιοκτησία δημόσια. (υπάρχουν διάφορα μοντέλα άλλα σε μεγαλύτερη και άλλα σε μικρότερη κλίμακα)
Επιπλέον δεν μίλησα για κατάργηση του χρήματος (το οποίο θα χρειαστεί τουλάχιστον για τις οικονομικές σχέσεις με άλλα κράτη) ή για μη ανάπτυξη.
Συμφωνώ απόλυτα για την αφέλεια (;) του Zeitgeist, καθώς και για το απαραίτητο των σταδιακών βημάτων.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για πραγματοποίηση τέτοιων «μεγαλεπίβολων» σχεδίων από την στιγμή που η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών ούτε που σκέφτεται το τέλος της ιδιοκτησίας. Οι περισσότεροι λένε να χάσω και αυτά που έχω; ή πάλι καλά είμαι εγώ γιατί υπάρχουν άλλοι που δεν έχουν τίποτα κοκ. Όπως δηλαδή και εσύ το θέτεις υπάρχει μια «βαθειά ριζωμένη νοοτροπία».
Παρόλα αυτά νομίζω ότι οποιαδήποτε άλλη λύση θα είναι όπως λές σαν «να μπαλώνουμε το διάτρητο σύστημα με ημίμετρα και ψευτομεταρρυθμίσεις.»
Από μια άλλη οπτική γωνία, νομίζω ότι το «μανιφέστο» σου προσπαθεί να προλάβει ένα μεγάλο κακό που πρόκειται να συμβεί, αλλά αφενός είμαστε σε κατηφόρα με μεγάλη κλίση και ήδη ανεπτυγμένη ταχύτητα και αφετέρου μήπως πρέπει τελικά να συμβεί για να αλλάξει αυτή η ρημάδα η νοοτροπία; Δεν ξέρω, αναρωτιέμαι.
Αυτό που κρατώ ως πολύ σημαντικό στη συζήτηση (κάτι που ίσως οι περισσότεροι δεν θα προσέξουν) είναι ότι χρειάζεται τρέλα για να γίνει κάτι τόσο μεγάλο…
Σ’ευχαριστώ για το χρόνο που διαθέτεις να απαντάς στα «τρελά» σχόλια μου…
η ουσία
Στην Ελλάδα φαίνεται πως τείνουμε να μπούμε στην μετά την «αριστερά-δεξιά» εποχή.. Το θέμα είναι όμως πως αυτό το «μετά» απουσιάζει, όχι μόνο από τα υπάρχοντα πολιτικά σχήματα, αλλά και από τη συνείδηση του λαού… Οι τελευταίες εστίες που συντηρούν τέτοια πολιτικά διλήμματα θα παραμεριστούν μοιραία από τις συνθήκες.
Σ έναν μονοδιάστατο πολιτικό χάρτη, ασφαλώς και θα υπάρχουν και η «δεξιά» και η «αριστερά» και πιθανότατα και ο «τρίτος πόλος» που πολύ κουβέντα γίνεται κατά καιρούς γι αυτόν… Η πολυδιάστατη πολιτική πραγματικότητα όμως επιβάλλει παράθυρα στο μέλλον κι όχι σε εμφύλιους σπαραγμούς και έριδες..
Αναρωτιέμαι λοιπόν, για να γίνουν αυτά τα παράθυρα ορατά, είναι η καταλυτική παρουσία του ηγέτη που προανέφερα στις «γενικολογίες» απαραίτητη; Κι αν ναι, θα είναι πολιτικός, θρησκευτικός, τηλεοπτικός, οικονομικός, πνευματικός ή τέλος πάντων τι είδους ηγέτης θα είναι και από ποιους ηγέτες θα πρέπει να προφυλάξουμε τους εαυτούς μας και τα παιδιά μας…. (;)
η απουσία
Κι αν όχι; Αν η νέα κατάσταση δεν περιμένει κάποιον ηγέτη για να κυοφορηθεί στα σπλάχνα της κοινωνίας; Και τέλος πάντων η λεγόμενη «απουσία» ηγετών στην εποχή μας είναι κάτι συγκυριακό, κάτι νοσηρό ή μήπως κάτι υγιές; Κι αν υποτεθεί πως πράγματι ο σημερινός κόσμος δεν έχει ανάγκη από ηγέτες και γι αυτό δεν τους γεννά, είναι οι δυνατότητες μαζικής και αμφίδρομης επικοινωνίας που μας παρέχουν τα νέα μέσα, ικανή να αντικαταστήσει τον καταλυτικό ρόλο τους σε ένα νέο μοντέλο; Και πώς η συλλογική και για το καλό όλων δράση μπορεί να γίνει συνείδηση στον πολίτη του μέλλοντος;
Είμαι και υπογράφω ως απλός πολίτης που παρακολουθεί με ενδιαφέρον τους προβληματισμούς σας.. Συγγνώμη για την έκταση του λόγου μου, που σημειώνω πως δεν είναι τίποτε άλλο από άναρχες σκέψεις που γέννησε το κείμενό σας.
@alafroiskiwtos
Πρώτα απ’ όλα, συμφωνώ ότι καλούμαστε να παίξουμε το ρόλο του «μαιευτήρα», καθώς οι εξελίξεις τρέχουν με ταχύτητα που ποτέ άλλοτε δεν υπήρξε. Κύκλοι που κάποτε διαρκούσαν αιώνες τώρα συμπληρώνονται σε δεκαετίες, και τάσεις που κρατούσαν δεκαετίες εγκαταλείπονται μέσα σε βδομάδες.
Στο θέμα του ηγέτη τώρα, κάποτε θα διαφωνούσα μαζί σου, αφού πίστευα ότι είναι εφικτή μια κοινωνία χωρίς ηγέτες και σημαιοφόρους. Όπως αναφέρω και στο ποστ όμως, είμαστε πίθηκοι. Κι είναι στη φύση μας να ακολουθούμε έναν αρχηγό. Ο εύκολος συνειρμός είναι η περίπτωση Ομπάμα, που αν και συστημικός προέρχεται από κινηματική διαδικασία των «από κάτω». Τι ακριβώς θα πραγματοποιήσει και τι θα διαψεύσει αυτός ο άνθρωπος μένει να το δούμε. Το σίγουρο είναι πάντως ότι είναι πρόεδρος των ΗΠΑ, με όλα όσα αυτό συνεπάγεται.
Στα καθ’ ημάς, αν βρεις κάτι αντίστοιχο να μου το πεις κι εμένα. Έχω εντοπίσει κατά καιρούς μια σπίθα στο βλέμμα του Τσίπρα, που δικαιολογείται να μην έχει πείσει ακόμα λόγω νεαρού της ηλικίας του και συντονισμένης επίθεσης που δέχτηκε από παντού μόλις απείλησε ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει το ΠΑΣΟΚ των late ’00s. Εννοείται ότι μπορεί να αποδειχτεί η φούσκα που του καταλογίζουν και πιθανότατα να μην απαγκιστρωθεί ποτέ από τα κολλήματα της παραδοσιακής αριστεράς. Από κει και πέρα το χάος.
Όσον αφορά τη μετά την «αριστερά-δεξιά» εποχή, υπόσχομαι να σου απαντήσω αργότερα.
@Ιπτάμενος Ολλανδός
Αν εσύ είσαι μια φορά τρελός που σχολιάζεις, εγώ που γράφω τέτοια κείμενα τι είμαι; Μη μασάς, τίποτα αξιομνημόνευτο στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν προέκυψε από τους «φυσιολογικούς» 🙂
Θα επανέλθω, πρέπει να φύγω για λίγο. Σχολιάστε ελεύθερα.
Είμαι πολύ χαρούμενος που σε βρίσκω έλικα. Κι εσένα και την παρέα σου. Συντάσσομαι πλήρως. Οι άνθρωποι γεννιούνται, μεγαλώνουν και ζουν σε κοινωνίες ήδη δομημένες πριν την έλευσή τους. Οι περισσότεροι «κοινωνικοποιούνται» επιτυχώς (μέσα από την οικογένεια και το σχολείο), δηλαδή τις αποδέχονται ως έχουν, όπως την βαρύτητα. Οι υπόλοιποι (που μας αποκαλούν «ρομαντικούς»), απλώς μπορούμε να τους δείξουμε (και μόνο σε όσους θέλουν να δουν), ότι ο άνθρωπος χρειάζεται τη βαρύτητα για να βαδίσει, αλλά μπορεί και να πετάξει, επινοώντας μέσα που την υπερνικούν. Αλλά τι σου λέω; Έλικας είσαι και τα ξέρεις καλύτερα. Να’σαι καλά.
χμμμ, δεν είχα διαβάσει όλα τα παραπάνω άκρως ενδιαφέροντα σχόλια. Αν μου επιτρέπεται να πω κι εγώ τη γνώμη μου.
Για το θέμα του χρήματος: Η οικονομική κρίση που διανύουμε είναι κρίση, γιατί δεν υπάρχει ρευστότητα. Δεν υπάρχει χρήμα για να διατηρηθούν σε κίνηση οι δραστηριότητες. Το καταπληκτικό είναι ότι για να υπάρξει χρήμα όλοι λένε ότι πρέπει να δωθούν δάνεια, δηλαδή οι άνθρωποι να συνεχίσουν να χρεώνονται. Μια στιγμή όμως. Στην προηγούμενη οικονομική κρίση του 30, μια μικρή πόλη στην Αυστρία (δεν μπορώ να βρώ το link), έβγαλε δικό της χρήμα και όλες οι δουλειές πήραν πάλι μπρος, χωρίς να χρεωθεί κανένας. Η επιτυχία ήταν τόσο μεγάλη που έγιναν πλήθος δημόσιων έργων και αν θυμάμαι καλά καμιά 40αριά ακόμα μικρές πόλεις έκαναν το ίδιο, κι έκαναν και κάτι σαν συνέδριο με καμιά 100στή ακόμα πόλεις και χωριά που ήθελαν να κάνουν το ίδιο. Το όλο πράγμα τελείωσε με την έναρξη του Β’ παγκόσμιου πόλεμου. (Εδώ που τα λέμε, αυτό που κατάφεραν εκεί η άνθρωποι θα μπορούσε να ήταν κι από μόνο του αιτία για πόλεμο – σαν αντεπίθεση των οικονομικών ελίτ). Στη Σκωτία υπάρχει ecovillage, που έχει εκδόσει δικό του χρήμα και μάλιστα, αν δεν κάνω λάθος, με ισοτιμία με τη βρετανική λίρα.
Θέλω να πω, ότι δεν υπάρχει καλύτερη ευκαιρία για την κατάργηση του χρήματος στην πράξη, από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Δεν χρειάζεται να πείσουμε τους άλλους ότι μπορεί να δουλέψει, για να γίνει. Πρέπει μόνο να το κάνουμε όσοι από μας το πιστεύουμε ήδη, μέσω των LETS, της δωρεάς αγαθών που δεν χρειαζόμαστε, ακόμα και της ανταλλαγής υπηρεσιών χωρίς χρήμα. Εμείς θα το κάνουμε από επιλογή κι οι υπόλοιποι (δυστυχώς) από ανάγκη.
Όσοι θέλετε ρίξτε μια ματιά κι εδώ: http://www.anarkismo.net/article/1940
alafroiskiwte,
οι άναρχες σκέψεις σου είναι πολύ καλύτερες από τις δομημένες πολλών «εξέχουσων» πολιτικών μορφών της κοινωνίας μας.
alafroiskiwte kai elika,
για το θέμα του ηγέτη και σε συνδιασμό με την «ουτοπική» συζήτηση που νομίζω ότι έχουμε ας μου επιτραπεί να κάνω μια δικιά μου σύντομη μεταφορά της άποψης μου, που καλύτερα απ’όλους εξέφρασε ο Μοντεσκιού.
Ο κάθε άνθρωπος είναι γεννημένος με μια φυσική κλίση προς την αρετή. Όμως αυτή γίνεται βάρος το οποίο εύκολα θέλουμε να αποδιώξουμε από πάνω μας επιλέγοντας κάποιον ο οποίος θα μας υποδεικνύει τι θα κάνουμε. Αν βρούμε αυτήν την εξέχουσα φυσιογνωμία που την χαρακτηρίζει περισσότερο απ’όλους τους άλλους η αρετή, ξέρετε τι θα μας έλεγε αν του λέγαμε να γίνει ο ηγέτης μας;
Θα απαντούσε: «Πως είναι δυνατόν να δίνετε την ελευθερία σας τόσο απλόχερα; Πως μπορώ εγώ να διατάξω κάποιον να κάνει αυτό που από φυσικού του έχει μέσα του;»
Έτσι θα βρίσκαμε τον ηγέτη μας ο οποίος θα αρνιόταν να γίνει ηγέτης μας…
(περσικά γράμματα – η ιστορία με τους τρωγλοδύτες)
Άκρως ενδιαφέροντα αυτά που λες selfdefined.
Ποιός σ’ακούει όμως, μόνο οι ρομαντικοί…
Ταπεινή μου άποψη είναι ότι η κατάσταση όπως είναι τωρα είναι μόνο τα μαύρα σύννεφα που μαζεύονται και σύντομα θα ξεσπάσει η μπόρα. Μια μπόρα που θα μας πάρει και θα μας σηκώσει! (αυτό εννοούσα όταν έγραφα κια στον έλικα «νομίζω ότι το “μανιφέστο” σου προσπαθεί να προλάβει ένα μεγάλο κακό που πρόκειται να συμβεί»
ίσως μόνο τότε μπορεί να βρεθεί έφορο έδαφος για πολλές από τις ιδέες που αναφέρθηκαν. Όπως μου έλεγε και ένας γνωστός μου «τα καλύτερα ζαρζαβατικά γίνονται εκεί που έχει πέσει πολύ κοπριά».
Ίσως τότε μόνο η ουτοπία μπορέσει να γίνει ευτοπία.
βρισκω πολύ ενδιαφερον το οτι αναψε για καλά η εδώ συζητηση .και μαλιστα σε τετοιους ηρεμους και Γόνιμους τόνους …
Μολις γυρισα απο μια συζητηση οπου μας μιλησε ενας Πρασινος οικολογος (αγγλος ) για την κριση .. Δεν καταλαβα και πολλά πραγματα
ομως μου μεινε το παραδειγμα του με τις μελισσες : Γονιμοποιηση ..Οι μελισσες παραγουν πολλά περισσοτερα απο το μελι…(αν και οι ανθρωποι κρινουν μόνο το μέλι ως αγαθό και εμπορευμα )
Οι μελισσες γονιμοποιουν την φυση και την αγροτική οικονομια ..Χωρις τις μελισσες ισως να πεθαινε ολη η ανθρωπότητα …
Καπως ετσι μας ταπε
και σκεφτομαι …Ισως αυτό να χρειαζομαστε στην παρουσα πολιτική , οικονομική , κοινωνική κριση ..Περσισοοτερες μελισσες ..Αναμεσα στα κομματα , αναμεσα στα Δεξια ή αρσιτερά τειχη , στον ενδιαμεσο χωρο .Μελισσες που να γονιμοποπιουν να ανταλασσουν γυρη,ιδεες , πολιτισμό, παιδεια …
καπως ετσι …..
Πολλές σκέψεις,που με τη σειρά τους γεννούν ακόμα περισσότερες. Χαίρομαι που είσαστε εδώ, παλιοί και καινούργιοι φίλοι.
@alafroiskiwtos
Ουκ ολίγοι έχουν αποπειραθεί κατά καιρούς να απομακρυνθούν από τον άξονα «αριστερά-δεξιά», συνήθως για τους λάθους λόγους. Δηλαδή, την ψηφοθηρία μέσω μίας απολιτικής ρητορικής του δήθεν «κεντρώου» χώρου. Να φανταστείς, ακόμα και οι υπερδεξιοί εγχώριοι φιλελεύθεροι έχουν προσπαθήσει να πείσουν ότι βρίσκονται στην αντιπέρα όχθη από όλους τους υπόλοιπους…
Στην πραγματικότητα, δεξιά και αριστερά δεν υπάρχουν. Αυτό που υπάρχει είναι η διαμάχη πυρήνων για την εξουσία, άλλοτε με πρόσχημα την «ανάπτυξη» (που επιτρέπει τον πλουτισμό μίας ελίτ σε βάρος των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων), κι άλλοτε προτάσσοντας την κακώς εννοούμενη «κοινωνική δικαιοσύνη» (που εξασφαλίζει ένα ανεκτό εισόδημα στους πολλούς ανατρέποντας τις παραδοσιακές ελίτ και δημιουργώντας καινούργιες – συνήθως κομματικά ελεγχόμενες). Το εκφράζω υπεραπλουστευτικά, αλλά κατά βάθος όλοι ξέρουμε ότι η πρακτική εφαρμογή θεωρητικών μοντέλων διαφέρει δραματικά από το όραμα που διατυμπανίζουν. Απόδειξη ο εκφυλισμός του υπαρκτού σε ολοκληρωτισμό και η μετάλλαξη της σοσιαλδημοκρατίας σε παραγοντισμό της ρεμούλας.
Για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος και να επιτευχθεί ισορροπία, χρειάζεται κάτι παραπάνω από πακέτα οικονομικών μέτρων και μοντέλα διοίκησης δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων. Χρειάζεται ήθος. Μέχρι πρόσφατα, αυτό ήταν δουλειά της θρησκείας, η οποία όμως έχει παντού δύο μέτρα και δύο σταθμά. Τα ηθικοπλαστικά κηρύγματα των απανταχού ιερέων αποσκοπούν στη χειραγώγηση των μαζών, αφήνοντας παραθυράκια για την ασυδοσία των εξουσιαστών. Επίσης, λειτουργούν σχεδόν πάντα διχαστικά, κατασκευάζοντας εξωτερικούς και μεταφυσικούς εχθρούς για να αποπροσανατολίσουν τον κόσμο από τα αίτια της καταπίεσης του. Δηλαδή τον ίδιο τον κλήρο και τους υψηλά ιστάμενους συνεργάτες του.
Όχι, το ήθος για το οποίο μιλάω δεν έχει να κάνει με τις σεξουαλικές προτιμήσεις ή τους κανόνες καλής συμπεριφοράς. Έχει να κάνει με την αντίληψη του κόσμου γύρω μας, και την αποδοχή του αδιαμφισβήτητου (για μένα τουλάχιστον) γεγονότος ότι όλοι γεννιόμαστε ίσοι και το οικοσύστημα που επιτρέπει την ύπαρξη μας σε καμία περίπτωση δεν μας ανήκει για να το εκμεταλλευτούμε όπως γουστάρουμε. Όλες οι υπόλοιπες «αξίες» (ταξική πάλη, επανάσταση, έθνος, ελευθερία της αγοράς, κλπ) έπονται ή είναι εντελώς πλαστές και ξεπερασμένες.
Ελπίζω να βγάζουν νόημα αυτά που γράφω, η αλήθεια είναι ότι χρειάζονται περισσότερη ανάπτυξη, που θα έρθει σε κάποιο επόμενο post.
selfdefined
«Οι άνθρωποι γεννιούνται, μεγαλώνουν και ζουν σε κοινωνίες ήδη δομημένες πριν την έλευσή τους.» Φυσικά είναι έτσι, όπως και φυσικό είναι να παίρνουν οι άνθρωποι διαφορετικό δρόμο ο ένας από τον άλλον καθώς μεγαλώνουν και εντάσσονται σε διαφορετικά διαμορφωμένα κοινωνικά πλαίσια. Το τραγικό είναι ότι ένα μωρό έχει απόλυτη συναίσθηση (όχι όμως συνείδηση) του καλού και του κακού. Δεν μισεί κανέναν εχθρό, δεν νοιάζεται για υλικά αγαθά πέρα από τα στοιχειώδη (τροφή, ζεστασιά, κλπ) και έχει κάθε καλή διάθεση να επικοινωνήσει με οποιονδήποτε το αγκαλιάζει και του φέρεται με τρυφερότητα. Κάποτε, ακόμα και τα χειρότερα καθάρματα της ιστορίας ήταν μωρά…
Στο χρήμα τώρα, θα πω κάτι που σε όσους γνωρίζουν από οικονομικά θα φανεί εξαιρετικά αφελές. Το χρήμα εφευρέθηκε για να διευκολύνει την ανταλλαγή, σαν μία κοινά αποδεκτή μονάδα μέτρησης για να μπορείς να δώσεις κρέας και να πάρεις αυγά χωρίς πολλούς-πολλούς μπελάδες. Εφόσον δεν επιστρέψει σ’ αυτή την καθαρά λειτουργική χρήση του, είναι βλαβερό για την ψυχολογική ισορροπία όσων το αντιμετωπίζουν σαν μέσο αναρρίχησης στην εξουσία (όλων των επιπέδων, ακόμα και την εξουσία εργοδότη-υπαλλήλου).
Προσωπικά, η απόκτηση και ο πολλαπλασιασμός του χρήματος μου πρακαλούσαν πάντα αδιαφορία. Όχι επειδή δεν το έχω ανάγκη, αλλά επειδή το θεωρώ κάτι ανάξιο θεοποίησης. Χρειάζομαι χρήμα όπως χρειάζομαι ύπνο, νερό και αποχετευτικό δίκτυο. Μην το κάνουμε και θέμα…
@Ιπτάμενος Ολλανδός
Η (υποκείμενη στις αξίες του παρατηρητή) αρετή ενός ηγέτη όντως δημιουργεί το παράδοξο που αναφέρεις. Ο πλέον κατάλληλος για να του εμπιστευτούμε την εξουσία είναι αυτός που την απαρνείται (κι όχι απλά διατείνεται ότι δεν τη θέλει). Όσο δεν υπάρχει όμως ένα τέλειο ον (ή έστω υπολογιστής) που θα μπορεί να αποφασίζει για τις τύχες όλων μας χωρίς να διαπλέκεται με επιμέρους συμφέροντα, η ύπαρξη κατά τόπους ηγετών είναι απαραίτητη. Κυρίως για να εμπνεύσει, και λιγότερο για να διοικήσει. Ποιος όμως έχει το όραμα που θα οδηγήσει μια ολόκληρη ανθρωπότητα σε ένα ολότελα καινούργιο στάδιο της ιστορίας της; Κι αν υπάρχει τέτοιος άνθρωπος, πώς θα αναδειχτεί και με ποιο τρόπο θα διασφαλίσουμε ότι η δύναμη του «δαχτυλιδιού» δεν θα τον τρελάνει;
Το ότι βρισκόμαστε στο χείλος μίας μεγάλης καταιγίδας είναι προφανές. Το ερώτημα για μένα δεν είναι πώς θα την αποτρέψουμε, αλλά πώς θα περιορίσουμε τις καταστροφικές της συνέπειες. Λίγο σαν τη «Γαλαξιακή Αυτοκρατορία» του Ασίμοφ, όπου οι ιδρυτές του «Θεμέλιου» προσπάθησαν να μειώσουν την έκταση του γενικευμένου μεσαίωνα σε μόνο χίλια χρόνια. Για τα δικά μας δεδομένα, το ζητούμενο θα ήταν να περιοριστεί η κρίση σε μία ή δύο γενιές, έτσι ώστε η αναγέννηση του παγκόσμιου πολιτισμού να μην ξεκινήσει από το μηδέν και καταλήξει νομοτελειακά στα ίδια ακριβώς σφάλματα που οδήγησαν στο χάος.
@Νοσφεράτος
Έχει ενδιαφέρον το ότι μιλάς για μέλισσες, καθώς η μαζική τους εξάλειψη έχει απασχολήσει πολλούς τα τελευταία χρόνια. Σε περίπτωση που δεν το γνωρίζεις, η μία μετά την άλλη οι αποικίες των μελισσών καταρρέουν, και ως τώρα κανένας δεν έχει εξηγήσει ικανοποιητικά τους λόγους που συμβαίνει αυτό. Όλοι όμως συμφωνούν ότι δεν πρόκειται απλά για άλλο ένα περιβαλλοντικό πρόβλημα, αφού οι μέλισσες αποτελούν βασικό συστατικό στοιχείο της αγροτικής (και κατ’ επέκταση της συνολικής) οικονομίας.
Ρίξε μια ματιά και σε προηγούμενο άρθρο μου για το θέμα:
Πω πω, θα ακουστώ άσχετος αλλά δεν πειράζει.
Θέλω η ανθρωπότητα να φύγει στα αστέρια – εδώ έχουμε παραγίνει πολλοί και δεν χωράμε… και αυτοκαταστρεφόμαστε σαν τα λέμινγκς που πέφτουν ομαδικά στην θάλασσα όταν ο πλυθησμός τους ξεπεράσει ένα νούμερο.
Θέλω μια κοινωνία ανθρωπιστική – επιστημονική όπως στο Star Trek.
Υπάρχει κάτι άπειρο (κατά πάσα π ιθανότητα) που μας περιμένει και εμείς «τριγυρίζουμε σε μικρό τόπο».
ΥΓ1. Το “τριγυρίζοντας σε μικρό τόπο” είναι βιβλίο του Phillip K. Dick για αυτό και τα quotes.
ΥΓ2. Σορρυ νεφ για το άσχετο σχόλιο, ξέρεις ότι ενδιαφέρομαι και για τα… γήινα αλλά δεν βγαίνει άκρη ρε γαμότι με τιποτα.
@ DPurpler
Κι όμως, δεν είναι τόσο άσχετο το σχόλιο σου, αν και σίγουρα πολλοί θα βρεθούν να γελάσουν με τέτοιες απόψεις.
Διανύουμε μια δύσκολη εφηβεία. Ή θα αυτοκαταστραφούμε ή θα ενηλικιωθούμε. Τόσο απλά. Η αυτοκαταστροφή είναι για πρώτη φορά ορατή και μπορεί να περιλαμβάνει επεκτατικούς και θρησκευτικούς πολέμους, λιμούς, περιβαλλοντικές καταστροφές, κραχ, κι άλλους πολέμους, κι άλλους λιμούς, ραδιενέργεια, μόλυνση και ερημοποίηση, μέχρι να νικήσουν επιτέλους οι κατσαρίδες.
Η ενηλικίωση είναι δύσκολη υπόθεση όμως. Σημαίνει να γίνουν πράξη όλα αυτά που κατά βάση όλοι ξέρουμε από τη στιγμή που αποκτούμε συνείδηση. Ειρήνη, ισότητα, σεβασμός στη φύση, ευημερία, και (αναπόφευκτα) σταδιακή επέκταση έξω από τα γήινα σύνορα. «Μια ωραία πεταλούδα» θα πουν κάποιοι, και τι δουλειά έχει η αριστερά με τέτοιες ουτοπίες; Κι όμως, ανεξάρτητα από το πώς θα ονομάζεται το σύστημα που θα επιτρέψει το όραμα να γίνει πραγματικότητα, σε ένα βαθμό θα διέπεται από τα θεμέλια της αριστερής ιδεολογίας, αφού καμία ουσιαστική ανάπτυξη δεν είναι εφικτή σε έναν κόσμο που τυραννιέται από φτώχεια και ανισότητα.
Η τεχνολογία υπάρχει ήδη. Οι πηγές ενέργειας το ίδιο, και είναι ανεξάντλητες. Αυτό που λείπει είναι η πολιτική βούληση, όχι απλά των ηγετών αλλά όλων. Και η παιδεία, που αντί να διχάζει θα ενώνει. Καιρός να ξεπεράσουμε επιτέλους αυτή την ηλίθια συνήθεια να τσακωνόμαστε σαν κακομαθημένα κωλόπαιδα στο διάλειμμα και να φερθούμε υπεύθυνα. Σαν αληθινοί ενήλικες.
Παρακινήθηκα να ανακαλύψω αυτό το ιστολόγιο μετά από αρκετές αναγνώσεις του συγγραφέα του στο tvxs.gr.
Και αν κάτι καταχάρηκα ερχόμενος εδώ, δεν είναι ο ρομαντισμός* αλλά τον θαυμάσιο ορθολογισμό και τον «ανοιχτό ορίζοντα» που διακρίνει τη σκέψη του Elikas.
Είναι τεράστια παρηγοριά για κάποιον σαν εμένα που είναι κάπως μακριά να διαπιστώνει πως ακόμα υπάρχει ζωντανή σκέψη στον τόπο και μάλιστα σκέψη που αναπνέει στον 21ο αιώνα μακριά από τον αβυσσαλέο και σκοτεινό επαρχιωτισμό που διακρίνει δυστυχώς ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας μας, μιας κοινωνίας που ακόμα δεν έχει ενηλικιωθεί. Και χάρηκα αυτή την περί ενήλικης συμπεριφοράς φράση στο τέλος του προηγούμενου σχολίου μιας που κατά την αντίληψή μου είναι μια τοποθέτηση που συχνά βρίσκει μπροστά της την χλεύη, την επηρμένη ελληνοκεντρική χλεύη όλων αυτών που όλα τα ξέρουν.
Συγχαρητήρια.
*…ποτέ μου δεν κατανόησα γιατί ορισμένοι θεωρούν τον ρομαντισμό σχεδόν αναπηρία. Και ποτέ μου δεν κατάλαβα γιατί θεωρούν πως δεν μπορεί να συνυπάρξει αρμονικά με τον ορθολογισμό. Επιεικώς, ανιστόρητες αντιλήψεις-κατά τη γνώμη μου.
@ politispittas
Σας ευχαριστώ πολύ για τα καλά σας λόγια. Θα ήθελα μόνο να σας επισημάνω ότι υπάρχουν κι άλλοι με καθαρή σκέψη γύρω μας, πολλοί μάλιστα δεν έχουν ανακαλύψει ακόμα τρόπους να την εκφράζουν δημόσια. Μακάρι να μπορέσουμε σιγά-σιγά να κάνουμε έναν όλο και πιο εποικοδομητικό διάλογο όλοι μαζί, χωρίς να φοβόμαστε ότι οι ιδέες που έχουμε στο κεφάλι μας θα αλλοιωθούν από τις ιδέες των άλλων. Αυτή είναι κατά τη γνώμη μου η δύναμη της ελεύθερης και αμφίδρομης επικοινωνίας. Το να συμβάλλουμε στη σύνθεση ενός βιώσιμου και δίκαιου συστήματος, αντί να περιμένουμε απλά τον εκάστοτε «εκλεκτό» να διατυπώσει ένα συνολικό «πακέτο» που είτε θα ακολουθήσουμε είτε θα απορρίψουμε με τυφλή πίστη.
Σ’ αυτό που λέτε για τον ρομαντισμό και τον ορθολογισμό συμφωνώ απόλυτα.
Το διάβασα πολλές φορές το κείμενό σου, διάβασα και τα σχόλια και, συγγνώμη προκαταβολικά, αλλά θα παίξω το ρόλο του γκρινιάρη.
Καταρχάς να πω ευθύς εξαρχής πως συμφωνώ με την βάση και τον πυρήνα του κειμένου.
Συμφωνώ και με το μεγαλύτερο μέρος όσων ειπώθηκαν στα σχόλια.
Είμαι μακριά από την Ελλάδα και δεν έχω πολλή επαφή με το τι ακριβώς συμβαίνει εκεί. Θεωρώ πάντως πολύ σημαντικά όσα έχουν συμβεί εκεί το τελευταίο τρίμηνο. Κι αφήνουν μια ουσιαστική παρακαταθήκη.
Ένα το κρατούμενο.
Η κατάσταση που βιώνεται δεν είναι ελληνική, ούτε καν ελληνοκεντρική. Αφορά σε πρώτο επίπεδο όλο τον «δυτικό κόσμο» και σε δεύτερο επίπεδο (με διαφορετικό ίσως τρόπο), όλο τον πλανήτη.
Η αίσθησή μου είναι πως οι αντιδράσεις και ο αναβρασμός συμβαίνουν στις χώρες που παραδοσιακά αντιδρούν, δλδ στην Ελλάδα, στη Γαλλία και μερικές ακόμα.
Είναι ενθαρρυντικό που είδαμε τον κόσμο να ξυπνάει στις «πρώην ανατολικές, νυν αμερικανάκια». όμως, στο Βέλγιο πχ, ο μόνος αναβρασμός που σημειώθηκε ήταν ετεροκαθοριζόμενος δλδ σαν συμπαράσταση για την Ελλάδα ή την Παλαιστίνη (και εδώ κυρίως από το έντονο αραβικό στοιχείο της χώρας). Οι ίδιοι οι Βέλγοι βιώνουν την κρίση μαζί με πρωτοφανή οικονομικά σκάνδαλα, αλλά… μούγκα στη στρούγγα όπως πάντα.
Πού θέλω να καταλήξω: στα εξής τρία σημεία
1. Ας μην βλέπουμε το θέμα ελληνοκεντρικά. Πλέον οι διάφοροι κοινωνικοί σχηματισμοί είναι συγκοινωνούντα δοχεία (τρανταχτό παράδειγμα η αναβολή εφαρμογής νόμου για την εκπαίδευση στη Γαλλία, εξαιτίας των ταραχών στην Ελλάδα).
2. Ο κόσμος αντιδρά εκεί που υπάρχει παράδοση αντίδρασης και λουφάζει εκεί που υπάρχει παράδοση «προβάτων».
3. Αυτό που μου λείπει είναι πρακτικές απολήξεις. Και το ένιωσα και με το Δεκέμβρη και τώρα με τον ξεσηκωμό στη Γαλλία και με την κρίση. Ο κόσμος (πολύς κόσμος τέλοσπάντων) αντιδρά, αναταράσσεται. αναβράζεται και τα συναφή αλλά κάπως διαισθητικά. Ο κίνδυνος που ελλωχεύει είναι να μην πάει ένα βήμα παρά πέρα, αλλά να μείνει στον αναβρασμό που κάποια φάση θα ξεφουσκώσει.
Και για να μην ξεφουσκώσει (σόρυ για τον βερμπαλισμό που ακολουθεί) πρέπει να τεθούν πιο ριζοσπαστικά στοιχεία, και αυτά μόνο από μια «πρωτοπορία» μπορούν να τεθούν.
Μόνο που πρωτοπορία άξια λόγου δεν βλέπω. Σεν συμμερίζομαι τον ενθουσιασμό σου Έλικα, ίσως επειδή έχουμε φάει πολλές χλαπάτσες στη μούρη από τον ευρύτερο χώρο.
όπερ έδει δείξαι βέβαια.
ΑΚόμα και το γεγονός ότι ο κόσμος κουβεντιάζει πλέον και δεν είναι στο καβούκι του καλό είναι. Όπως και φάσεις σαν αυτή της Λυρικής είναι καλές.
Γιατί το μόνο μας πρόβλημα δεν είναι το οικονομικό και η κρίση. Πάσχουμε και σε πολλά άλλα σημεία.
Συγγνώμη για την κατάχρηση του χώρου, τη γκρίνια και την φλυαρία. 🙂
@ Κροτ,
Δεν κατάλαβα γιατί θεωρείς ότι γκρινιάζεις. Συμφωνώ μαζί σου ότι δεν πρέπει να βλέπουμε τις εξελίξεις ελληνοκεντρικά, αφού – είτε μας αρέσει είτε όχι – η παγκοσμιοποίηση ήρθε για να μείνει. Από όλους μας εξαρτάται ποια μορφή θα πάρει. Οι πολιτισμικές ιδιαιτερότητας κάθε κοινωνίας σημαίνουν και διαφορετικά αντανακλαστικά. Μακάρι να ξυπνήσουν όλο και περισσότεροι στον κόσμο και να διεκδικήσουν το μέλλον που μας έχουν στερήσει η ασυδοσία του συστήματος κι η οπισθοδρόμηση της «παραδοσιακής» αριστερής αντίδρασης σ’ αυτό.
Επίσης, συμφωνώ μαζί σου ότι η οργή κι ο αναβρασμός πρέπει οπωσδήποτε να βρουν διέξοδο για να αρθρώσουν ουσιαστικό λόγο και να καταθέσουν προτάσεις. Είναι ενθαρρυντικό το ότι όλο και περισσότεροι οργανώνονται σε μικρές και κομματικά ανεξάρτητες εστίες αντίστασης, ενώ μέχρι πρόσφατα ήταν αδιανόητο να συμμετέχει κανείς σε κινήματα και ακτιβισμούς χωρίς κάποιον καθοδηγητή πάνω από το κεφάλι του. Στις γειτονιές και στις παρέες, δημιουργούνται ζυμώσεις που καθημερινά επαναπροσδιορίζουν τα προβλήματα και τις λύσεις με καινούργιους όρους.
Τέλος, το ότι πρωτοπορία όπως την ονειρευόμαστε δεν υπάρχει είναι εκ των ων ουκ άνευ. Διαφορετικά, δεν θα είχα κίνητρο για να γράψω ένα τέτοιο κείμενο και απλά θα αναρτούσα ένα copy-paste κομματικών θεσφάτων για να ξεμπερδεύω.
Μια καλή ανάρτηση, προκαλεί την σκέψη θετικά. Ο σπόρος φυτεύεται και γρήγορα ανθίζει σε πανέμορφα λουλούδια που έχουν την μορφή σχολίων.
Συνεχίζω να σε παρακολουθώ και να μαθαίνω από σένα και τους αναγνώστες σου…
Διάβασα με προσοχή το κείμενο και το βρίσκω απόλυτα ρεαλιστικό: ίσως η μόνη ρεαλιστική στάση μπροστά στο κουβάρι των προβλημάτων των ανθρώπινων κοινωνιών.
Κι επειδή οι λέξεις δεν είναι αθώες και παίρνουν τις γεύσεις που τους δίνουμε ανά εποχή, σημειώνω πως η -υποτίθεται- «ρεαλιστική» οπτική των πολλών έχει επανειλλημένα αποδειχθεί νοσηρά και αφόρητα ρομαντική (με την κακή έννοια).
Σημείο κλειδί -και στοιχείο που, με χαρά, βρήκα στα λόγια σου και απουσιάζει από πολλών τύπων πολιτικές σκέψεις- είναι η ανθρώπινη φύση και ιδιοσυγκρασία και η αναγνώριση πως καθορίζει σε βαθύ επίπεδο την πορεία μας. Η ψευδαίσθηση πως ο άνθρωπος είναι κατά κανόνα λογικό ον, βασανίζει ακόμα και τους ευφυέστερους δημιουργούς ιδεολογιών και κινημάτων.
Για να μην πολυλογώ: Αυτό το ποστ το συνυπογράφω!
ισως η ειδηση για τις μελισσες να ειναι πολύ πιο ανησυχητική απο οτι φαινεται …
(και ξερεις τι σκεφτομαι ; αντε βλεπουμε μια αφυπνιση … αντε να ειμαστε και λίγο αισιοδοξοι βλεποντας κειμενο σαν κιαυτό και καποια αλλα ..
Αλλά πόσους αφορουν εντελει ; ποσοι ειμαστε;
Η μεγαλη , η συντριπτικά μεγαλη μάζα συνεχιζει να βουλιαζει στο τελμα ..
αλλά επίσης
Κιας υποθεσουμε οτι γινεται επιτελους κατι ..
βρε μπας και ηδη ειναι πολύ αργά ;
Εδώ πεθαινουν οι μελισσες και δεν το πηραμε χαμπαρι …οι μέλισσες… η ιδια η ζωή, η αναπνοή του πλανητη
@ Ιπτάμενος Ολλανδός
Πιο πολύ σε Ιπτάμενο Γιαπωνέζο μου έκανε το σχόλιο αυτό. Έχει κάτι από χαϊκού 🙂
@ aerosol
Κοινό σφάλμα όλων των πολιτικών θεωριών στην ιστορία της ανθρωπότητας (κι αν κάνω λάθος παρακαλώ διορθώστε με) είναι ότι ξεκινάνε με δεδομένο ότι ο άνθρωπος είναι ό,τι τελειότερο και σημαντικότερο πάνω στη Γη, κι η Γη είναι το κέντρο του σύμπαντος. Μόνο που τώρα πια ξέρουμε ότι δεν είναι έτσι. Είμαστε μέρος ενός αχανούς συνόλου και η πολιτική που ασκούμε δεν κάνει κακό μόνο στα καρτέλ ή στην εργατική τάξη, αλλά στο οικοσύστημα που μας γέννησε και μας συντηρεί. Η ανεξέλεγκτη βιομηχανοποίηση άρα (για να δώσω μόνο ένα τρανταχτό παράδειγμα) είναι προβληματική ανεξάρτητα από το αν ωφελείται οικονομικά μια κλίκα καπιταλιστών, το κράτος ή ο λαός.
Επίσης, η ανθρώπινη φύση έχει μεν εκπληκτικές δυνατότητες προσαρμογής και εξέλιξης, έχει όμως και περιορισμούς που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψιν. Ναι, είμαστε βίαιοι και παμφάγοι, ναι, είμαστε κοινωνικά κι ανταγωνιστικά ζώα, ναι, έχουμε μάθει να αναγνωρίζουμε σαν αρχηγό τον πιο ισχυρό, κ.ο.κ. Το να ονειρευόμαστε ότι αυτό θα αλλάξει ξαφνικά και θα μεταμορφωθούμε σε κάτι ανώτερο, αγνό κι αμόλυντο είναι εντελώς εκτός πραγματικότητας.
@ Νοσφεράτος
Υπάρχουν δύο εκδοχές. Η μία λέει ότι υπάρχει ακόμα ελπίδα να αναστρέψουμε το τέλος, οπότε το παλεύουμε με νύχια και με δόντια κι ό,τι γίνει. Ίσως καταφέρουμε ακόμα και να ξαναγυρίσουν οι μέλισσες.
Η άλλη εκδοχή λέει ότι την κάτσαμε τη βάρκα, οπότε τουλάχιστον ας ακολουθήσουμε το δόγμα «ό,τι φάμε, ό,τι πιούμε, κι ό,τι αρπάξει ο κώλος μας», και ποιος χέστηκε για τις μέλισσες, τις αρκούδες και τις φάλαινες.
Το ζήτημα είναι ότι κανείς δε μπορεί να μας πει με 100% βεβαιότητα ποια εκδοχή ισχύει. Ενδεχομένως να ισχύει ακόμα η πρώτη, αλλά έτσι και αφήσουμε να περάσει λίγος χρόνος ακόμα χωρίς να αντιδράσουμε να ισχύσει νομοτελειακά η δεύτερη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έτσι και συνεχίσουμε το ίδιο τροπάρι, όσοι επιζήσουν και ξαναγράψουν την Ιστορία, δεν θα αναφερθούν με ιδιαίτερα κολακευτικά λόγια για την εποχή μας και εμάς.
Υπαρχει και μια τριτη εκδοχή : Μιας ενεργητικής απαισιοδοξιας
Να περισωσουμε δηλαδή οτι εχει απομεινει ..Ξεροντας οτι δεν εχουν μεινει και πολλά ..
Και να αντισταθουμε στον ορατό επερχομενο Φασισμό ( που φυσικά δεν θαχει την ιδια μορφή με τον παλιο) Και που το ψυχολογικό του υποβαθρο ειναι η Απωθηση και ενδοβολή στις καρδιες των ανθρωπων της Καταστροφής γυρω μας ..
@ Νοσφεράτος
Ας μην είμαστε ηττοπαθείς, γιατί έτσι δεν θα μπορέσουμε ποτέ να πείσουμε αρκετούς ώστε να μάθουμε αν τελικά υπάρχει διέξοδος. Είναι μια γερή κρίση (οικονομική, πολιτική, πολιτισμική, ανθρωπιστική, περιβαλλοντική, κ.α.), αλλά αν δε μας σκοτώσει θα βγούμε πιο δυνατοί. Και πιο ώριμοι…
Ο φασισμός (με τα πολλά του πρόσωπα) είναι όντως κίνδυνος, αφού πάντα έχει απήχηση σε όσους αναζητούν έναν αναγνωρίσιμο εχθρό και μια εύκολη λύση για να ξεσπάσουν την απόγνωση τους. Αυτή τη φορά όμως δεν κάνει παιχνίδι μόνος του.
ήρθα κι εγώ…
λοιπόν, θεωρώ το κείμενο άκρως ρεαλιστικό με την απαραίτητη δόση ρομαντισμού, στη λογική «είμαστε ρεαλιστές, διεκδικούμε το αδύνατο».
Θέλω απλά να πω ότι αυτά που πια αποκαλούμε «κλισέ» γίνονται κλισέ όταν τους αφαιρούμε το νόημα και την ουσία τους. Δεν υπερασπίζομαι λοιπόν τίποτα ως κλισέ, αλλά αναζητώ τη νέα νοηματοδότηση του στο σήμερα.
Και την αναζητώ σε συζητήσεις στο διαδίκτυο, στα πολιτικά κόμματα, σε εστίες κοινωνικής αντίστασης, όπου τέλοσπάντων συζητιέται το θέμα.
Και φυσικά σε συζητήσεις που συμμετέχουν και άλλοι πλην των «ειδικών» σε πολιτικές αναλύσεις και σε κάθε λογής -ισμό.
Με βρίσκεις, λοιπόν, απόλυτα σύμφωνη σ’αυτό.
Το δεύτερο που θέλω να πω είναι ότι η αναζήτηση της νέας νοηματοδότησης αλλά και η δημιουργία μιας πρωτοπορίας, σαν αυτή που λέει και η Κροτ, γίνεται – κατά τη γνώμη μου – μόνο μέσα από τις παραπάνω διαδικασίες και φυσικά τη κοινωνική δράση. Μπορεί να μην υπάρχει αυτή τη στιγμή Η πρωτοπορία, με την παραδοσιακή έννοια που γνωρίσαμε στο παρελθόν και βασιζόταν σε ιδεολογική ηγεμονία, αλλά βλέπω να δημιουργούνται πολλές διαφορετικές πρωτοπορίες, θεματικές θα τις έλεγα που ξεπηδούν από τα κινήματα.
Ένα καταρχήν στοίχημα, λοιπόν, είναι αυτές να συναντηθούν.
Και σ’αυτό είμαι αισιόδοξη! Το βλέπω σιγά-σιγά να συμβαίνει. Αλλά έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας και-κυρίως-πολλή δουλειά.
@ κόκκινο μπαλόνι
Μία σημαντική παράμετρος σε όλη αυτή τη συζήτηση είναι το πόσοι την παρακολουθούν. Όχι απαραίτητα τη συγκεκριμένη, αλλά αντίστοιχες συζητήσεις που γίνονται εντός και εκτός διαδικτύου.
Στην περίπτωση μας μιλάμε μόνο για μερικές εκατοντάδες επισκέπτες. Τίποτα δηλαδή, αν και φυσικά υπάρχει πάντα η δυνατότητα διασποράς μέσω «συγκοινωνούντων δοχείων». Και πάλι όμως, θα είναι ένας διάλογος που θα πληροφορηθούν το πολύ λίγες χιλιάδες πολίτες που ανακατεύονται με το ίντερνετ και την πολιτική. Οι περισσότεροι από αυτούς ούτως ή άλλως δεν θα είναι οπαδοί του δικομματισμού ή κάποιας απολιθωμένης και στείρας ιδεολογικής κατεύθυνσης, άρα δεν θα επηρεαστούν και τόσο.
Στην περίπτωση του «ζωντανού» διαλόγου (μέσω κινημάτων, καταλήψεων, εστιών κοινωνικής αντίστασης, κλπ) ίσως μιλάμε για περισσότερους, ίσως όμως και για λιγότερους. Πάλι όμως θα πρόκειται για απειροελάχιστους σε σχέση με το σύνολο του εγχώριου εκλογικού σώματος – πόσο μάλλον σε σχέση με το σύνολο του παγκόσμιου πληθυσμού.
Προφανώς δεν «ζητιανεύω» αυξημένη επισκεψιμότητα, ούτε περιμένω να διαβάσουν το όποιο «μανιφέστο» μου τα πλήθη. Όμως προβληματίζομαι από το ότι καταλήγουμε σε άλλη μία συζήτηση «εσωτερικής κατανάλωσης», που αδυνατεί να επηρεάσει την πλειοψηφία και να διαμορφώσει θετικά τις εξελίξεις.
«Μη βιάζεσαι» θα πουν ορισμένοι. Κι όμως, συναισθάνομαι ότι ο προβληματισμός που αναπτύσσεται (και) σ’ αυτό εδώ το άρθρο επείγει να επεκταθεί σε ένα ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο. Ίσως με διαφορετική ρητορική και με επιχειρήματα που θα οδηγήσουν σε άλλου τύπου συμπεράσματα. Δεν θέλω να επιβάλλω τίποτα σε κανέναν, γιατί πολύ απλά δεν θεωρώ ότι κατέχω την «απόλυτη αλήθεια» (για την ακρίβεια, δεν πιστεύω ότι υπάρχει τέτοιο πράγμα).
Από τη μία λοιπόν αισιοδοξώ ότι κάτι κινείται, από την άλλη όμως αντιλαμβάνομαι ότι έχουμε πάρα μα πάρα πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας για να αλλάξει κάτι θεαματικά στην πολιτική συνείδηση όλων μας.
Εξαιρετική δήλωση. Ούτε ο Αντώναρος δε κάνει τέτοιες δηλώσεις πολιτικών φρονημάτων -αν κι εκείνος κάθε φορά τάζει στον εαυτό του υπέρ της δημοκρατίας των οικονομικών συμφερόντων.
@ δείμος του πολίτη
Με συγκρίνεις με τον Αντώναρο και πρέπει να χαρώ;;; Αυτός δεν κάνει δηλώσεις φίλε μου, αποποιήσεις ευθυνών κάνει μόνο. Ο κύριος «ουδέν σχόλιον»…
Δεν βρίσκω σημεία διαφωνίας με τα όσα γράφεις ίσως μόνο στα σημεία αναφοράς των τάξεων που είναι πιστεύω ακόμα υπαρκτές κι ακόμα πιο διευρυμένες.Όσον αφορά τα υπόλοιπα ιδεολογήματα χρειάζεται να φτάσουμε στις ρίζες τους , στα συνθετικά τους στοιχεία
για να δούμε τι τα απαρτίζει και σε ποιο βαθμό μπορούν να είναι χρήσιμα κι οδηγοί.
Ωστόσο είμαι απαισιόδοξος.Η ελληνική κοινωνία αποσυντίθεται με γρήγορους ρυθμούς και πλησιάζει με την βοήθεια της αποβλακωτικής τηλεόρασης και του ειδικά στοχοθετημένου στο να παράγει σοφούς – ηλίθιους ή απλά ηλίθιους ελληνικού σχολείου άλλες κοινωνίες
όπως την Ιταλική (θυμήθηκα τα λόγια ενός αγωνιστή στην Ιταλία που έγραφε πως κάθε κύτταρο της κοινωνίας τους φαίνεται να διαλύεται φτάνοντας μέχρι και την εκκλησιαστική ενορία).Πέρα απο τον θεσμό της οικογένειας φαίνεται να αγνοούμε την έννοια της συλλογικότητας
και δρούμε ατομικά ή στην καλύτερη περίπτωση σε αγέλες που υπερασπίζονται τα συμφέροντα τους.Πόσο εφικτό είναι σε αυτές τις συνθήκες να πετύχουμε ;
dreamecho
» Αυτό που πιστεύω λοιπόν είναι ότι όλοι μαζί μπορούμε να κάνουμε ουσιαστικό διάλογο και να σχεδιάσουμε λύσεις, εκμεταλλευόμενοι τις ειδικές και γενικές γνώσεις μας, προσαρμόζοντας τα θετικά στοιχεία από παλιές και νέες θεωρίες και τολμώντας να εφαρμόσουμε πραγματικά ριζοσπαστικές πρακτικές. Προς όφελος όχι κάποιας τάξης, συντεχνίας, κόμματος ή κλίκας, αλλά προς όφελος ΟΛΩΝ. Το πώς θα ονομαστεί αυτό το μοντέλο που θα αποπειραθούμε να συνθέσουμε από τους ιστορικούς του μέλλοντος μου είναι αδιάφορο. Ελπίζω μόνο να μην πρόκειται για άλλον έναν βαρετό και ξύλινο -ισμό που θα ξεπεραστεί πριν καλά-καλά του δοθεί η ευκαιρία να αναπτύξει τις δυνατότητες του.
Μπορεί βέβαια απλά να είμαι αθεράπευτα ρομαντικός και να λέω ανοησίες… »
Στα παραπάνω τα έχεις συμπυκνώσει όλα περιεκτικά και σωστά.
Τι κάνουμε όμως με εκείνους που βάζουν ταμπέλες με το πσαραμικρό;
Αυτό με απογοητεύει και μου αναστέλει κάθε σκέψη για περαιτέρω επεξεργασία.
Δεν τις αντέχω τις ρημάδες τις ταμπέλες.
Ιδίως όταν προέρχονται από νεώτερούς μου (τάχω τα χρονάκια μου).
@ galex
Ταμπέλες έχουν τα προϊόντα που σκονίζονται στα ράφια. Κι αυτοί που τις βάζουν αποσκοπούν στο κέρδος που θα τους αποφέρουν οι καταναλωτές…