Μεταβατική διακυβέρνηση

Από τότε που ξεκίνησα να μπλογκάρω γράφω αποκλειστικά και μόνο την προσωπική μου γνώμη, ανεξάρτητα από το τι λένε οι κομματικές γραμμές και τα ιερά ευαγγέλια της κάθε ιδεολογίας. Ουδέποτε εντάχθηκα σε πολιτική παράταξη ή συλλογικότητα, βαριέμαι ασύλληπτα τον ανούσιο βερμπαλισμό των συνελεύσεων και έχω δυσανεξία στις πορείες και στα συνθήματα τους. Αυτό δεν με κάνει ούτε αριστερό, ούτε δεξιό, ούτε φασίστα, ούτε αναρχικό, ούτε απολιτικό. Και σίγουρα όχι πασόκο. Ποτέ δεν με ενδιέφεραν οι ταμπέλες άλλωστε. Απλά είμαι αυτός που είμαι, γράφω τα δικά μου και σε όποιον αρέσουν. Δεν διεκδικώ κανένα αλάθητο, αν και προφανώς υπερασπίζομαι αυτά που πιστεύω, θεωρώντας μάλιστα ότι έχουν και μία διαχρονική συνέπεια. Αρκεί να έχει κανείς την όρεξη και την υπομονή να τα διαβάσει.

Το τελευταίο διάστημα γράφω παντού, γιατί κάθε φορά που υπάρχουν έντονες πολιτικές εξελίξεις με πιάνει ψυχαναγκασμός να συμμετάσχω στον δημόσιο διάλογο, υποσυνείδητα θεωρώντας ότι μπορώ να τον επηρεάσω ίσως. Πείτε το και κουσούρι.

Παραδέχομαι ότι σ’ αυτή την προεκλογική περίοδο έχω λυσσάξει να επιτίθεμαι σε οπαδούς της Λαϊκής Ενότητας, γιατί με ενοχλεί βαθύτατα η αλαζονική τους πεποίθηση ότι κατέχουν τη μία και μοναδική αλήθεια της παγκόσμιας αριστεροσύνης, και ακόμα περισσότερο με ενοχλεί η ευκολία με την οποία κανιβαλίζουν τους πρώην συντρόφους τους, χαρακτηρίζοντας τους γερμανοτσολιάδες, προδότες, ραγιάδες, κλπ. Θα μου πεις, εσένα τι σε κόφτει; Συριζαίος είσαι; Όχι, αλλά έχω ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ και θα τον ξαναψηφίσω – με κάθε επιφύλαξη για το αν αργότερα θα χρειαστεί να κόψω το χεράκι μου. Και όσο κι αν μου είναι ξένη η συμπεριφορά του οπαδού, βλέποντας αυτόν τον χυδαίο τραμπουκισμό από φανατικούς που επικαλούνται κάποια φανταστική ηθική υπεροχή ενώ δεν θέλουν να καταλάβουν ούτε πώς λειτουργεί η οικονομία ούτε τι όψη έχει η πραγματικότητα, μου ανάβουν τα λαμπάκια. Και μερικές φορές ξεφεύγω, αν και συνήθως αντιμετωπίζω το βρισίδι που τρώω με χιούμορ. Αλλά σιγά μην το βουλώσω…

Γιατί ασχολούμαι όμως; Είναι όντως ο αρχηγοκεντρικός ΣΥΡΙΖΑ το κόμμα που θα μας σώσει; Είναι όντως ο Τσίπρας ο μεγάλος ηγέτης που θα μας οδηγήσει σε ένα λαμπρό μέλλον; Κατά την ταπεινή μου γνώμη, όχι. Αφενός γιατί δεν πιστεύω σε κόμματα, αρχηγικά ή μη. Κι αφετέρου γιατί όση βεβαιότητα κι αν έχω ότι στην παρούσα συγκυρία η ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ είναι η μοναδική επιλογή της προκοπής, δεν πιστεύω σε σωτήρες. Επιπλέον, δεν βλέπω την ώρα να καταργηθεί το φθαρμένο μοντέλο της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και να διαλυθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση με τη μορφή που έχει τώρα. Κάτι μου λέει ότι δεν θα περιμένω για πολύ ακόμα.

Όχι, δεν ονειρεύομαι ολοκληρωτισμούς και απομονωτισμούς οποιουδήποτε είδους. Και το εθνικό νόμισμα δεν το φοβάμαι, αρκεί η μετάβαση σε αυτό να έχει σχεδιαστεί καλά και να πληρούνται κάποιες βασικές προϋποθέσεις. Ούτε είμαι τόσο αφελής φυσικά ώστε να πιστεύω ότι το ανθρώπινο είδος θα αλλάξει μυαλά και ξαφνικά θα αρχίσει να λειτουργεί κοινοβιακά και αυτοοργανωμένα, χωρίς να αναθέτει σε κανέναν τη διαχείριση των προβλημάτων του. Σε μικροκλίμακα μπορεί να δουλεύει κάτι τέτοιο, αλλά όταν μιλάς για ολόκληρη χώρα (ιδίως στην κατάσταση που βρίσκεται), είναι χαζό και να το συζητάμε καν. Κι ακόμα κι αν είναι εφικτή η ουτοπία, θα πάρει πολλούς αιώνες μέχρι να συμβεί.

Μεσοπρόθεσμα, ονειρεύομαι ένα σύστημα με τελείως άλλη δομή και φιλοσοφία, όπου η δημοκρατία δεν θα σημαίνει κατ’ ανάγκην εκπροσώπηση, και σίγουρα όχι πελατειακές σχέσεις και δυσκίνητους κομματικούς μηχανισμούς που νομοτελειακά οδηγούνται στη διαφθορά με το που φτάνουν στην κρίσιμη μάζα που τους επιτρέπει να φλερτάρουν με την εξουσία. Ονειρεύομαι μια οικονομία βασισμένη στην οικολογική ισορροπία, τη βιωσιμότητα και τη δίκαιη κατανομή πλούτου, χωρίς κεντρικό σχεδιασμό αλλά και χωρίς την αχαλίνωτη ελευθερία που ευνοεί μόνο τους υπερβολικά πλούσιους και κανέναν άλλον. Ακούγομαι λίγο σαν φιναλίστ καλλιστείων που εύχεται «ειρήνη και αγάπη σε όλο τον κόσμο», το ξέρω. Αυτό που έχω στο μυαλό μου όμως δεν έχει διαμορφωθεί ακόμα και θέλει πολλή δουλειά μέχρι να καταφέρω να το εκφράσω ικανοποιητικά. Μπορεί να μην προλάβω να το δω να εφαρμόζεται ποτέ, ή -ακόμα χειρότερα- να το δω να εκφυλίζεται σε άλλο ένα αποτυχημένο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης, που θα κουβαλάει τις ολόδικες του παθογένειες.

Μέχρι τότε όμως, χρειαζόμαστε ένα ενδιάμεσο στάδιο, πιο βραχυπρόθεσμο. Και όσο πιο προοδευτικό, αξιοκρατικό και ρεαλιστικό είναι αυτό, τόσο το καλύτερο. Αποκλείεται να κάνουμε έστω και μισό βήμα εμπρός όσο μας κυβερνούν οι ίδιοι που μας κυβέρνησαν τόσες δεκαετίες, καταστρέφοντας τις ζωές μας για να κερδοσκοπήσουν οι ίδιοι και οι κλίκες ολιγαρχών που τους έφεραν στην εξουσία. Και αποκλείεται εξίσου να ανακαλύψουμε ελπίδα στα ξαναζεσταμένα απομεινάρια μιας αριστεράς που εκπορεύεται από την πλέον ασφυκτική μορφή κομματοκρατίας που υπήρξε ποτέ, και που κάθε φορά που καλείται να εφαρμόσει τις μεγαλοστομίες της καταλήγει να τα κάνει τελείως σκατά.

Οι συνθήκες είναι αντικειμενικά δύσκολες, και δεν αποκλείεται καθόλου να δυσκολέψουν κι άλλο. Ο χρόνος πιέζει. Οι αντίπαλοι είναι αδίστακτοι. Όσο πιο ικανοί και έντιμοι είναι αυτοί που εμπιστευόμαστε και στηρίζουμε, τόσο περισσότερες ελπίδες έχουμε να ξεφύγουμε από τη μαύρη τρύπα που παλεύει να μας ρουφήξει. Μια μαύρη τρύπα που κατασκευάστηκε από ανθρώπους και όχι από θεούς, και άρα δεν είναι ανίκητη – όσο πανίσχυρη κι αν δείχνει ότι είναι. Κι ας μας εξανάγκασε πρόσφατα να αποδεχτούμε άλλο ένα μνημόνιο, εκβιάζοντας μας με κάτι πολύ χειρότερο έτσι και τολμούσαμε να πραγματοποιήσουμε την πολυπόθητη ρήξη. Δυστυχώς, δεν ήταν ακόμα η ώρα για να την κάνουμε και να βγούμε κερδισμένοι. Τακτική υποχώρηση και ανασύνταξη δυνάμεων λοιπόν, ώστε να δημιουργηθούν ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για μια μελλοντική σύγκρουση που δεν θα αργήσει πολύ να έρθει.

Μέσα στον αθεράπευτο ρομαντισμό μου είμαι κυνικός όσο κι ο παρεξηγημένος φίλος μου ο Μακιαβέλι. Επιλέγω κάποιον που όσα λάθη κι αν έκανε δείχνει να έχει το ανάστημα να πραγματοποιήσει ουσιαστικές τομές και να κονταροχτυπηθεί με τα θηρία. Επιλέγω αυτόν που εξοργίζει το κατεστημένο, κι όχι αυτόν που προτιμάει να γαβγίζει χωρίς να μπορεί να δαγκώσει. Κι ας μην πετύχει όλα όσα θα θέλαμε ο Αλέξης Τσίπρας, σε σχέση με τους ολίγιστους που είτε δεν θέλουν είτε δεν μπορούν να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά, καλύτερος είναι. Για όσο κρατήσει.

Στο μεταξύ, καλό θα ήταν να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε ένα μοντέλο διακυβέρνησης που θα πατήσει πάνω στα όσα θετικά καταφέρει να πετύχει η νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (που ειλικρινά ελπίζω να μην εξαναγκαστεί να συνεργαστεί με τα αγαπημένα παιδιά της διαπλοκής, γιατί εκεί θα εξαντλήσει την υπομονή μου). Χρειαζόμαστε επειγόντως ένα νέο και πραγματικά ριζοσπαστικό μοντέλο που θα την αντικαταστήσει, έτσι ώστε να μην επιστρέψουμε ποτέ στο προηγούμενο καθεστώς και να μην κινδυνέψουμε από τους φασίστες και τα μαχαίρια τους. Κι όταν λέω ριζοσπαστικό, δεν εννοώ περισσότερο ή λιγότερο αριστερό φυσικά, τουλάχιστον όχι έτσι όπως αντιλαμβάνονται κάποιοι την αριστερά ως αυτοσκοπό. Τα δόγματα του προπερασμένου αιώνα δεν μας αφορούν, όπως δεν μας αφορούν και οι δοξασίες του κάθε πυροβολημένου θρησκόληπτου. Και τα μίση, είτε είναι ταξικά είτε όχι, οδηγούν πάντα σε αιματοκύλισμα. Ευχαριστώ, δεν θα πάρω.

Πάμε να κάνουμε ένα ακόμα βηματάκι μπροστά λοιπόν. Μαζί. Ευτυχώς, σ’ αυτή τη μάχη δεν είμαστε μόνοι μας. Σύντομα θα προστεθούν πολλοί περισσότεροι, αλλάζοντας τις ιστορικές ισορροπίες για πάντα. Αν δεν είχαν προηγηθεί αυτοί οι δραματικοί οκτώ μήνες που ζήσαμε στην Ελλάδα, ίσως να χρειαζόταν να περιμένουμε πολύ καιρό ακόμα.